सिरहा २१ माघ। कुनै बेला दलित र विपन्नको मशिहा भनेर हम्दर्दी देखाउने महेश चौधरी अहिले दलित र विपन्न परिवारको नजरमा कुहिएको बस्तु जस्तो देखिन थालेको स्थानीय दलितहरु बताउ छन । हमिलाइ भोट्कै लागि प्रयोग गरेको र अहिले हामी मथी नै शाेसन र अपमान गरेको स्थानीय बताउ छन कहिले घर भत्काउने त कहिले च्यातिको कम्बल बाडि  सबै दलितमाथिको अपमान र शाेसन नै ,हाे।

नगरपालिका मेयर चौधरीले लहानका दलित तथा विपन्न परिवारलाई चिसो छल्न च्यातिएको कम्बल वितरण गरिएको पाईएको छ। नगरपालिकाका प्रत्येक वडाकालागी ५० देखि ८० जना दलित, गरिब, विपन्न र ज्येष्ठ नागरिकलाई चिसो छल्न वितरण गरिएको कम्बल अधिकांश च्यातिएकोे पाइएको हो।

एक वर्ष अघि खरिद गरि राखिएको कम्बल जाडो सकिन लागेपछि पालिकाले वितरण गरेको छ। पुस मसान्तमा ह्वातै चिसो बढेर जनजीवन प्रभावित बनेपनि कम्बल वितरण भने जाडो कम हुँदै गएपछि वितरण गरिएको छ।

कुनै न कुनै वहानामा मिडियामा छाईरहने वानि परेका लहान नगरपालिका नगर प्रमुख महेश चौधरी यो पटक पातलो र च्यातिएको कम्वल लिएर दलित, गरिवको बस्तीमा पुगेको छ। दलित गरिवहरुले राम्रो सामान प्रयोग गर्न हुँदैन भन्ने जनप्रतिनिधीहरुको मानसिकता यो कम्वल वितरणले देखाएको उनीहरुको दलित अधिकारकर्मीहरु बताउँछन्।

लहान नगरपालिका १७ बलानसेरकी ४५ वर्षिय फुलवा सदका अनुसार नगरपालिकाले वितरण गरिएको कम्बल साह्रै पातलो त्यसमा पनि अधिकाम्स कम्वल भ्वाङ परेका छन्। उनी भन्छीन्, ‘हामि दलितहरु कहिले सम्म यसरी जनप्रतिनिधिबाट अपहेलित भएर बस्नु? योे कम्बल चिसो छल्न दिएकको हो कि खुट्टा पुछन् ? च्यातिएको कम्बललेपनि चिसो छल्न सकिन्छ ? मेयर साव।’

जाडोबाटा गरिवलाई बचाउने भन्दा पनि ‘राहत’को नाममा कमिशन खाने जनप्रतिनिधी र कर्मचारीको मेलो भएको सोही वडाका ३५ वर्षिय लिलम सदा बताउँछिन्। उनी भन्छन, ‘हामीलाई जाडो बाट बचाउने भन्दा पनि कमिशन कुम्ल्याउने मेलो देखियो। पतलो र च्यातिएको कम्वलले जाडो जान्छ?’

स्थानिय जनप्रतिनिधी र कर्मचारीले असहाय, गरिव, दलितको नाममा लुट नै मचाएको सदायले आरोप लगाएकी छिन्। जनप्रतिनिधीले एक सयमा खरिद गरिएको समानको पाँच सय देखि हजार रुपैयाँ सम्मको विल बनाएर खाने गरेको उनको आरोप छ। उनी भन्छिन्, ‘एक त पातलो कम्बल त्यसमापनि च्यातिएको कम्बलले कतिदिन चिसो छल्ने ? यो भन्दा राम्रो त नदिए कै जाती हुन्थ्यो।’

वडा नम्बर १७ मा नगरप्रमुख महेश चौधरीकै हातवाट दलितग, गरिव, ज्येष्ठ नागरिक, अपाङ्ग र एकल महिलासहित ८० जनालाई कम्वल वितरण गरेका थिए। वितरण गरिएका अधिकाम्स च्यातिएको कम्बल रहेको नाम नबताउने शर्तमा एकजना कर्मचारीले नै जानकारी दिए। उनले भने, ‘अहिले वितरण गरेको कम्बल गत आर्थिक वर्षको असार मसान्तमा मेयर चैधरीको ठाडो आदेशमा विपद व्यव्स्थापन अन्र्तगतको वजेटबाट हतार–हतारमा गोप्य सुचना जारीगरी खरिद गरिएको थियो। त्यसवेला करिव एक हजारका दरले खरिद गरिएको एकहजार थान कम्वल अहिले वितरण भईरहेको ती कर्मचारीले जानकारी दिए।

यस विषयमा लहान नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत राजु प्रसाद साहसँग पटक पटक फोन गरेपनि उनको फोन स्विच अफ रहेको थियो। १७ नम्बर वडाका वडा अध्यक्ष प्रथमलाल चौधरीसंग प्रतिकृयाका लागी सम्पर्क गर्दा उनीसँगपनि सम्पर्क हुन सकेन्।

लहान नगरपालिका जिन्सि शाखा प्रमुख भवानी चौधरीले गत आर्थिक वर्षमा १ देखि २४ वटै वडाको लागी करिव १ हजार थान कम्वल खरिद गरिएको जानकारी दिए। कम्वल कुन प्रकृयाबाट कुन र्फमले, कति दररेटमा खरिद गरिएको प्रश्नमा भनृ उनले आफू बाहिर रहेकाले तत्काल जानकारी गरान असमर्थ रहेको बताए। उनले भने, ‘म अहिले बाहिर छु, तपाई अफिस आउनुस्, सुचना मागँ गर्नुहोला हामी सूचना दिउला। अहिले फोनमा दिन नमिल्दैन।’

त्यही कुराहुँदै गर्दा उनले फोनमै पालिका तिरै आउनुस्न यतै बसेर मिलाउला भन्दै प्रलोभन समेत दिन भ्याय।

स्थानिय जनप्रतिनिधी र कर्मचारीहरु लक्षित वर्गलाई राहत दिनुभन्दा पनि कमिसनबापत ठूलो रकम कसरी कमाउने भन्ने उद्देश्यले मात्र दैविक प्रकोपको नाममा रकम विनियोजन गर्ने र सामाग्री खरिद गरेर व्यापक अनियमितता गर्ने गरेको जानकारहरु बताउछन्।